Jak rozpoznać zaburzenie ze spektrum autyzmu u dzieci?
Autyzm to zaburzenie o podłożu neurorozwojowym co oznacza, że związany jest z nieprawidłowym rozwojem i funkcjonowaniem mózgu. Najnowsze dane wskazują na rosnącą tendencję występowania zaburzeń ze spektrum autyzmu.
Jakie są pierwsze objawy autyzmu i kiedy się pojawiają?
Do pierwszych niepokojących objawów autyzmu u dzieci zalicza się:
- brak odpowiedzi uśmiechem na uśmiech
- brak potrzeby u dziecka, by brać je na ręce
- brak śledzenia wzrokiem tego, na co ktoś patrzy
- brak spontanicznego uśmiechu do innych
- brak przywiązywania do bliskich mu osób
- ubogą mimikę
- brak gaworzenia
- odsuwanie się i sztywnienie, gdy jest przytulane
Dość często rodziców niepokoi również to, że kiedy dziecko płacze, nie potrafią uspokoić go na rękach, albo wręcz przeciwnie, niepokoi ich nadmierny spokój dziecka, które nie wyciąga rączek, aby je przytulić.
Powyżej opisane objawy można zaobserwować już w pierwszym roku, a nawet półroczu życia, czyli na długo przed rozwojem mowy. Autyzm diagnozuje się najczęściej już w dzieciństwie, przed 36 miesiącem życia i dlatego często określa się go jako „autyzm dziecięcy”. Nie oznacza to jednak, że w okresie dorosłości zaburzenie to mija – pozostaje, tak naprawdę, na całe życie.
Co jeszcze powinno wzbudzać niepokój?
- brak kontaktu wzrokowego
- brak reakcji na imię
- opóźniony rozwój mowy
- trudności w inicjowaniu kontaktu
- ograniczone zainteresowanie innymi ludźmi
- stereotypie ruchowe (np. kołysanie, uderzanie w dłonie, machanie rękami)
- schematy zachowań, nietolerowanie zmian
- nietolerowanie hałasu
- trudności w uczestniczeniu w naprzemiennych grach i zabawach
Przyczyny autyzmu
Przyczyny tego zaburzenia do dziś nie zostały wyjaśnione. Na wystąpienie spektrum autyzmu wpływają czynniki genetyczne i środowiskowe.
Do potencjalnych przyczyn powstania autyzmu należą:
- komplikacje w ciąży i okresie okołoporodowym
- mutacje genetyczne
- zaburzenia metaboliczne
- wiek rodziców
- niektóre leki przyjmowane w czasie ciąży
- znaczne wcześniactwo
Do tej pory nie udało się ustalić jednak jednorodnej i spójnej koncepcji. Etiologia zaburzeń spektrum autyzmu jest skomplikowana i wieloczynnikowa.
W przypadku małych dzieci z ASD (autism spectrum disorder) ważne jest rozpoczęcie interwencji najszybciej jak to możliwe, ponieważ pozwala to wykorzystać ogromną plastyczność mózgu.
Jeśli niepokoi Cię coś w rozwoju Twojego dziecka, nie czekaj, koniecznie zgłoś się do specjalisty. Dzieci z rozpoznanym zaburzeniem ze spektrum autyzmu mają szanse na uzyskanie postępów rozwojowych. Wczesna interwencja zwiększa umiejętności dzieci związane z zabawą, mową, zdolnościami poznawczymi, potrzebą wchodzenia w interakcje społeczna. Konieczna jest wielospecjalistyczna terapia i aktywne wspomaganie ze strony rodziny.